Kniepijn bij kinderen

Kniepijn bij kinderen / Osgood Schlatter ‍

Wat is Osgood Schlatter?‍

Osgood schlatter is een veel voorkomende overbelastingsblessure van de knie die tijdens de groei kan optreden. We zien dit in onze praktijk het meest bij jongens tussen de 10 en 15 jaar of meisjes tussen de 8 en 13 jaar, die graag sporten.

Door een vergrote en/of continue trekkracht van de kniepees aan de aanhechting op het onderbeen, net onder de knieschijf, kan er een lokale ontsteking ontstaan. 

Vaak zien we dat in het beginstadium er nog gewoon pijnvrij gesport kan worden maar dat er na het sporten pijn aan de voorzijde van de knie ontstaat. Bijna altijd gaat dit vervolgens gepaard met een verdikking ter hoogte van de aanhechting van de kniepees op het onderbeen en lokale warmte.  Kinderen klagen vooral over pijn bij traplopen, fietsen, starten met rennen/sprinten, diepe kniebuigingen en op de knie(en) zitten. 

Omdat de kinderen nog in de groei zijn is het bot (de groeischijf) waar de kniepees aan vast hecht nog voornamelijk van kraakbeenweefsel voorzien, wat bij ouderen volledig is verhard tot bot. Dit kraakbeen is zachter en kan door de trekkracht van de pees gaan irriteren. 

Osgood schlatter verdwijnt vanzelf weer wanneer de groeischijf is volgroeid en ‘uitgehard’, maar bijna altijd zijn de klachten voor die tijd al verdwenen en duren gemiddeld ongeveer 6 maanden. Dit hangt voor een deel natuurlijk ook af van een juiste aanpak en vroegtijdige diagnose en begeleiding. In het verleden   ‍

Diagnose en advies‍

Voor een juiste diagnose is het voldoende om een huisarts of fysiotherapeut te raadplegen. Aan de hand van een kort lichamelijk onderzoek en het patroon van klachten kan al snel de diagnose gesteld worden. Soms gebruiken wij echografie ter ondersteuning van de diagnose en het geeft ons ook de mogelijkheid om objectief het herstel te zien.‍

Kan Osgood schlatter voorkomen worden? 

Omdat wij vooral (actief) sportende kinderen in onze praktijk zien met deze blessure zou een advies kunnen zijn om een kind in de groei niet te laten sporten. En in het verleden werd er dan vaak ook vanuit gegaan dat er een geheel seizoen niet gesport moest worden. Maar dat is natuurlijk onzin en past ook absoluut niet bij onze visie ‘bewegen maakt je beter!’. Het blijkt juist beter om wel te blijven bewegen en sporten, maar dan wel in een goede rust-trainings verhouding, op advies van een fysiotherapeut. 

Belangrijk is het vroegtijdig herkennen van de klachten zodat er snel een aangepast programma gemaakt kan worden waarbij het kind wel met plezier kan blijven sporten. Aan de trainers van de sportclubs die wij begeleiden geven wij regelmatig voorlichting over de lichamelijke belastbaarheid van het groeiende kind en laten de kinderen een paar keer per jaar de lichaamslengte meten. Is er sprake van een groeispurt? Dan kunnen we tijdig de trainingsbelasting aanpassen. Dit lijkt een simpele, maar succesvolle manier om ergere pijnklachten te voorkomen.

Daarnaast is het tijdens trainingen/wedstrijden belangrijk dat de spanning op het bovenbeen en dus op de peesaanhechting op de groeischijf van het onderbeen zo klein mogelijk gehouden wordt.

Heeft een kind Osgood schlatter gehad, maar is het nog wel in de groei? Let dan extra op bij het opbouwen van de (sport-) belasting en bouw met name kracht, en explosiviteit (zoals sprinten) rustig op. Ook is het belangrijk dat er een gezonde verhouding is tussen rust en het aantal trainingsmomenten.

‍Behandeling‍

Voor een groot deel bestaat de behandeling vooral uit het voorkomen van pijn en bovenstaande adviezen. Maar als er dan toch sprake is van pijn aan de voorzijde van de knie dan adviseren wij:

1. relatieve rust en provocerende belastingen te voorkomen. Dit verschilt per kind, en per sport en is daarom dus ook echt maatwerk.
2. regelmatig koelen met ijs, zeker als er sprake is van pijn. Dan voelt de knie vaak ook warm, en wat dikker aan en geeft het koelen vaak direct al verlichting
3. rekken van de bovenbeenspieren om de spanning van de kniepees op de groeischijf te verminderen
4. een persoonlijk training-/oefenschema. Ieder lichaam is anders en zeker bij het groeiende kind zijn kunnen er grote individuele verschillen zijn waardoor een klacht geprovoceerd wordt, of in stand wordt gehouden. Het ene kind zal aan de looptechniek moeten werken terwijl een ander kind het advies kan krijgen om schoeisel aan te passen en eventueel ondersteunende zooltjes in de schoen te doen. 

Ondanks dat Osgood Schlatter dus een veelvoorkomende aandoening is bij kinderen en de pijnklachten ook bijna altijd op elkaar lijken blijft het belangrijk om voor elk kind een op maat gemaakt behandel, of preventieplan op te stellen. Zo voorkom je dat de klachten onnodig lang bestaan. 

Heb je nog vragen, of wil je een afspraak? Wij helpen je graag verder!